شرافت و مقابل آن بی‌شرافتی هر چند ویژگی‌های شخصیتی و فردی‌اند اما در کنش‌های اجتماعی نمایان می‌شوند. شرف از نظر لغوی به معنای بلندی و ارتفاع است. انسان‌های بلندمرتبه را شریف می‌گویند.

در جوامع بدوی و جاهلی، شرافت و بی‌شرافتی، امری ارثی بود! مربوط به برتری نژادی و قبیله‌گی و تبارنامه افراد بود. کسی که از تباری شریف به دنیا می‌آمد، فردی شریف به شمار می‌رفت.

اما از نگاه توحیدی شرافت اصلی و ذاتی از آن خداوند است: وَ کُلُّ شَرِیفٍ فِی جَنْبِ شَرَفِکَ حَقِیرٌ. به همین دلیل شرافت هیچ ربطی به نژاد و تبار و وراثت ندارد. بلکه با مفاهیمی همچون تقوا و عفت و ایمان معنا می‌شود. انسان شریف کسی است که دارای اخلاق حسنه باشد.

از نگاه اسلامی نیز تمام ویژگی‌ها و شاخصه‌هایی که برای تعیین شرافت و بی‌شرافتی گفته شده است، همگی از سنخ شاخصه‌های اخلاقی‌اند:

۱.ایمان: لَا شَرَفَ‌ أَعْلَی مِنَ الْإِیمَانِ

۲.اسلام: لَا شَرَفَ أَعْلَی مِنَ الْإِسْلَام‌

۳.تقوا: وَ لَا شَرَفَ إِلَّا بِالتَّقْوَی؛

۴.اطاعت و بندگی خدا: فَإِنَّ الشَّرِیفَ مَنْ شَرَّفَتْهُ طَاعَتُکَ،

۵.علم: وَ لَا شَرَفَ کَالْعِلْمِ

۶.تواضع: لَا شَرَفَ‌ کَالتَّوَاضُعِ.

۷.ادب: لَا شَرَفَ‌ مَعَ سُوءِ أَدَبٍ.

۸.بزرگی و سیادت: لَا شَرَفَ‌ کَالسُّؤْدَدِ.

۹.حلم: لَا شَرَفَ‌ أَعْلَی مِنَ الْحِلْمِ.

۱۰.همت‌های بلند: لَا شَرَفَ کَبُعْدِ الْهِمَّة

۱۱.عفت و پاکدامنی: أَهْلُ الْعَفَافِ أَشْرَفُ الْأَشْرَافِ.

۱۲.قرآنی بودن: أَشْرَافُ أُمَّتِی حَمَلَةُ الْقُرْآنِ

منبع: خبرگزاری حوزه

انتهای پیام/